Ακούγοντας τους προγόνους στην εποχή της ΤΝ

Ένα οστό μαντείας με επιγραφή που αναλύεται από Τεχνητή Νοημοσύνη. (Φωτογραφία / ChinaDaily)

Ο πρώτος ‘πράκτορας τεχνητής νοημοσύνης’ στον κόσμο που είναι αφιερωμένος στην έρευνα των γραπτών επιγραφών των μαντικών οστών, ξεκίνησε στην Ανγιάνγκ της επαρχίας Χενάν την «πατρίδα των επιγραφών των μαντικών οστών», την 126η επέτειο της ανακάλυψης των επιγραφών.

Η ανακάλυψη οστράκων και οστών σκαλισμένων με επιγραφές στο Ανγιάνγκ, την τελευταία πρωτεύουσα της δυναστείας Σανγκ (περίπου 16ος αιώνας-11ος αιώνας π.Χ.), το 1899, εξέπληξε τον κόσμο. Η γραφή σε αυτά αποκαλύπτει το παλαιότερο γνωστό σύστημα γραφής των κινεζικών χαρακτήρων. Είναι επίσης το κλειδί για την κατανόηση της αρχαίας ιστορίας, του νόμου και του πολιτισμού.

Ο ‘πράκτορας τεχνητής νοημοσύνης’ που θα ερευνά τις επιγραφές αναπτύχθηκε από κοινού από το Κεντρικό Εργαστήριο Επεξεργασίας Πληροφοριών Oracle Bone Inscriptions του Υπουργείου Παιδείας, στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο Ανγιάνγκ, το Ινστιτούτο Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπιστημίου Σιαμέν και το εργαστήριο ψηφιακής κουλτούρας του οργανισμού βιώσιμης κοινωνικής αξίας της Tencent.

Ονομάστηκε "Yinqi Xingzhi", και ενσωματώθηκε από δύο κύρια μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, το Deep-Seek και το Tencent Hunyuan, σύμφωνα με τους προγραμματιστές του.

Οι ερευνητές έχουν επίσης δημιουργήσει το μεγαλύτερο σε παγκόσμιο επίπεδο πολυμερές σύνολο δεδομένων για το θέμα αυτό, που περιέχει 1,43 εκατομμύρια μορφές χαρακτήρων, δεδομένα από 15.000 θραύσματα οστών μαντείας και 3.000 ερευνητικά άρθρα, λέει ο Λιου Γιονγκγκέ, επικεφαλής του εργαστηρίου στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο Ανγιάνγκ.

Το εργαστήριο έχει αναπτύξει μια σπειροειδή αναπτυξιακή πορεία "ψηφιοποίησης –δεδομενοποίησης - νοημοσύνης" με επίκεντρο την πλατφόρμα Yinqi Wenyuan Oracle Bone Inscription Big Data που ξεκίνησε το 2019 και τώρα είναι ο πράκτορας Yinqi Xingzhi AI.

Αυτή η προσέγγιση έχει προωθήσει σημαντικά το πεδίο, ιδιαίτερα σε καθήκοντα όπως η μείωση της επανάληψης των δεδομένων των οστών μαντείας, σύμφωνα με τον Λιου.

Αυτές οι καινοτομίες ενισχύουν την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια της έρευνας για τα γραπτά των οστών μαντείας, συμβάλλοντας σε μια βαθύτερη κατανόηση της αρχαίας κινεζικής ιστορίας.

Ο νέος ‘πράκτορας τεχνητής νοημοσύνης’ είναι ένα βασικό μέρος του ευρύτερου Digital Oracle Collaborative Project, το οποίο επικεντρώνεται στην κατασκευή συνόλων δεδομένων και στην ψηφιακή ανάκτηση οστών μαντείας που χάθηκαν ή κρατούνται στο εξωτερικό.

Ο Σονγκ Ζενχάο, μελετητής της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών και κορυφαίος ειδικός σε γραπτά οστών μαντείας, λέει ότι το όνομα "Γιντσί Σιντζί" προέρχεται από ιστορικά και ποιητικά κλασικά κείμενα, υπονοώντας τα "ακατάπαυστα βήματα για συνεχή πρόοδο". Σημειώνει μια στροφή στην έρευνα από την ερμηνεία μεμονωμένων χαρακτήρων στην κατανόηση του πλαισίου τους.

Μια βασική αποστολή είναι ο ψηφιακός επαναπατρισμός των οστών μαντείας που βρίσκονται στο εξωτερικό. Το έργο έχει μια ψηφιακή συλλογή από 1.525 οστά μαντείας, συμπεριλαμβανομένων 950 από συλλογές εκτός της κινεζικής ηπειρωτικής χώρας. Ωστόσο, ο Λιου παραδέχεται ότι με περίπου 30.000 θραύσματα στο εξωτερικό, αυτό είναι μόνο ένα μικρό βήμα.

Περιγράφει τον πράκτορα AI ως έναν βοηθό που χειρίζεται επαναλαμβανόμενες εργασίες, αφήνοντας τους εμπειρογνώμονες να επικεντρωθούν σε ακαδημαϊκές γνώσεις. «Ο ανθρώπινος εγκέφαλος ξεχνά, αλλά οι μηχανές όχι· ο ανθρώπινος εγκέφαλος υπερέχει στην καινοτομία, οι μηχανές υπερέχουν στην εκτέλεση», προσθέτει ο Λιου.

Το Digital Oracle Collaborative Project χρησιμοποιεί αλγόριθμους αντιστοίχισης glyph για να αντιμετωπίσει τους χαρακτήρες 3.000 ετών ως εικόνες. Το σύστημα μπορεί να εντοπίσει και να εντοπίσει χαρακτήρες σε αρχαιολογικά αντικείμενα και ακαδημαϊκά έγγραφα, αντιμετωπίζοντας μια σημαντική πρόκληση στην έρευνα, την έλλειψη τυποποιημένης βιβλιοθήκης χαρακτήρων.

«Έχουμε λύσει το θεμελιώδες πρόβλημα του πώς να βρούμε και να μελετήσουμε αυτούς τους χαρακτήρες αποτελεσματικά», λέει ο Γουάνγκ Τσαογιάνγκ, επικεφαλής αρχιτέκτονας στο Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτισμού της Tencent Sustainable Social Value.

Η ομάδα χρησιμοποιεί επίσης τεχνολογία βελτίωσης μικρο-αποτυπώσεων για να βελτιώσει την σαφήνεια των χαραγμένων χαρακτήρων σε ψηφιοποιημένα οστά μαντείας, παράγοντας μοντέλα υψηλής ποιότητας για έρευνα και εκπαίδευση.

Το εργαστήριο συνεργάζεται με μουσεία και συλλογές για να μετατρέψει τη διαδικασία ψηφιοποίησης σε βιομηχανικό πρότυπο, το οποίο θα υποστηρίξει τη συνεπή και επαγγελματική ψηφιακή διατήρηση των οστών μαντείας που βρίσκονται στο εξωτερικό.

«Πρέπει να κατανοήσουμε την πολιτιστική εμπειρία του χρήστη και να εντοπίσουμε τις ανάγκες του, ενώ παράλληλα να δούμε πώς η τεχνολογία μπορεί να κάνει την πολιτιστική δέσμευση πιο διαισθητική και ουσιαστική. Αυτές οι επιγραφές δεν είναι απλά αντικείμενα, είναι ο πυρήνας του πρώιμου κινεζικού πολιτισμού», λέει ο Γουάνγκ.

Ο Σονγκ προσθέτει ότι η έρευνα για την γραφή των οστών μαντείας της Κίνας χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από διεπιστημονική συνεργασία, συνδυάζοντας τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις επιστήμες και φέρνοντας μαζί τους μελετητές στην αρχαία γραφή και την επιστήμη των υπολογιστών, ανοίγοντας το δρόμο για πρωτοφανείς ανακαλύψεις στην κατανόηση του αρχαίου κινεζικού πολιτισμού.